Sepia apama
Fajne, nie za duże zwierzę, prawda? Takie tam 50 centymetrów największej spośród wszystkich mątw.
Mątwy to drapieżne głowonogi, które charakteryzują się nie tylko specyficznym wyglądem, ale również wyjątkowym wnętrzem. Wyjątkowym, bo znajduje się w nim kość mątwia, która faktycznie z kością ma niewiele wspólnego. Po łacinie znana jako os sepiae, to struktura zbudowana z węglanu wapnia i tak naprawdę jest zredukowaną muszlą. Wypełniona gazem służy do kontroli wyporności; nie jest jednak wytrzymała względem ciśnienia i zmusza wszystkich przedstawicieli mątw do życia na niezbyt dużych głębokościach, tak do kilkuset metrów.
Nie są to zwierzęta wyglądające szczególnie groźnie, więc jak radzą sobie w wodach tak pełnych różnych, większych od nich drapieżników? Posiadają takiego fantastycznego straszaka jakim jest sepia, barwnik gwałtownie wypuszczany z woreczka czernidłowego. Produkuje on ciemną chmurę i dezorientuje przeciwnika, gwarantując bezpieczną ucieczkę.
Sepia apama – podobnie jak inne przedstawicielki rzędu Sepioidea – nie ucieka jednak zbyt często, woli się maskować. Mątwy spędzają mniej więcej 95% (!) swojego życia na pozostawianiu w bezruchu. Takiego stworzenia nie jest jednak łatwo przegapić, nawet jak nie będzie się ruszać, ta czerwień zwraca uwagę. Na szczęście to czerwień tymczasowa, ponieważ oprócz nietypowej muszli, mątwy mogą pochwalić się również niezwykłymi umiejętnościami kamuflażu opartymi na kolorowych chromatoforach i połyskujący tęczowo irydocytach.
Chromatofory to komórki posiadające ziarna różnych barwników w swojej cytoplazmie. Ruch mięśni znajdujących się bezpośrednio pod skórą pozwala te ziarna przemieszczać, powodując błyskawiczne skupianie i rozpraszanie się barwników; jeden osobnik może tworzyć nawet kilkanaście wzorów na swoim ciele! Nie są to wzory losowe – poruszane mięśnie sterowane są przez układ nerwowy przetwarzający informacje otrzymywane przy pomocy doskonale rozwiniętych oczu.
Naszą mątwa potrafi nie tylko kamuflować się dopasowując do otoczenia, ale również komunikować się w okresie godowym i wyrażać stany emocjonalne. Naukowcy sprawdzali nawet, czy mątwy można nauczyć zmieniać kolor na zawołanie. I można. To zwierzęta z właściwie największym stosunkiem masy mózgu do masy ciała i potrafią nawet rozwiązywać zagadki i uczyć się manipulowania otoczeniem. Gdyby nie to, że mątwy żyją mniej więcej jakiś rok, już dawno byłyby dominującym gatunkiem na planecie.
Tylko im się nie chce. 95% czasu na odpoczywaniu mówi samo za siebie.
Autor: Richard Ling
Jeśli podobał Ci się ten wpis wesprzyj mnie finansowo poprzez serwis Patronite /odjechanezwierzatka