Kałamarnica czy truskawka? Akurat oba.
Ten uroczy gatunek zamieszkuje warstwę mezopelagialną oceanu – od 200 do około 1000 metrów pod powierzchnią. Wygodnie mu tam, sam mierzy bowiem zazwyczaj mniej niż metr. Czerwony i pokryty komórkami o zdolności bioluminescencji bezkręgowiec znany jest jednak nie tylko z bycia truskaweczką, ale ze swoich niezwykłych oczu. W dwóch rozmiarach.
Jak zaobserwować można, generalnie zwierzęta mają parę oczu, czyli dwie sztuki. Nawet w przypadku owadów, ich oczy złożone tworzą dwie odrębne struktury. Tak jest i tutaj, widać piękne oko, wgłębione, czarnobrązowe… nie widać za to drugiego, które jest zielonkawe, wypukłe i dwukrotnie większe.
Zaraz, co? Otóż u zbadanych dotąd gatunków z rodzaju Histioteuthis występuje nietypowe zjawisko, w którym dochodzi do zróżnicowania oczu w rozwoju osobniczym. Jako mała kałamarniczka, Histioteuthis heteropsis posiada dwoje niewielkich, niebieskawych oczu. Wraz z upływem czasu i dorastaniem, jedno z tych oczu zaczyna się powiększać, wybrzuszać oraz zmieniać kolor na zielonkawy. Brzmi jak absolutne szaleństwo, ale tak naprawdę posiadanie dwóch rodzajów oczu jest wyjątkowo użyteczne. Jedno, to zielonkawe, pozwala obserwować wszystko co w stronę powierzchni, z reguły bardzo słabo oświetlone. Mniejsze oko za to pozwala obserwować wszystko co w stronę dna, gdzie jest jeszcze ciemniej i bardziej niebezpiecznie. Przy pomocy wgłębionego oka Histioteuthis heteropsis może więc obserwować bioluminescencję ofiar i drapieżników. Przy pomocy oka uwypuklonego może za to spoglądać w stronę nieba i marzyć o podróżach na Księżyc.
Każdego dnia może wybrać lepszy z obu światów.
Autor: Paul Caiger, Woods Hole Oceanographic Institution