Na widok tego zdjęcia, wiele nazw może przyjść wam do głowy. Modliszka. Mrówka. Obcy z kosmosu? Ależ okazuje się moi drodzy, że nie tym razem. Dzisiaj mamy przedstawicielkę Apoidea, nadrodziny owadów obejmującej pszczoły i grzebacze.
Ampulex compressa jest jedną z tych niezwykłych błonkówek, które to naprawdę, ale to naprawdę lubią karaczany. Nie dziwię się oczywiście, ja też bardzo lubię karaczany; różnica jest jednak taka, że ja nie zaciągam ich do swojej nory, żeby złożyć jaja. Aczkolwiek, jak tak pomyślę, „zaciągać” to mocne słowo; taki karaluszek sam grzecznie idzie ku swojej śmierci… Tylko jakim cudem?
Proces zniewolenia karaczana jest dwuetapowy. Najpierw, Ampulex compressa gryzie ofiarę i w czasie oczywistej szamotaniny wbija żądło w biednego przedstawiciela Periplaneta w celu chwilowego sparaliżowania jego nóg. Kiedy karaczan już się nie rusza, przeprowadzić można operację mózgu. Kolejne, drugie użądlenie skierowane jest w konkretny obszar mózgu – obszar odpowiedzialny za odruch ucieczki. Tak, ta błonkówka czyni z owadziego kolegi swojego biochemicznego niewolnika, jad blokuje bowiem w jego ciele odpowiednie neurotransmitery. Chcąc nie chcąc, taki karaczan pozwoli więc dzisiejszej pani Ampulex zrobić z jego czułków smycz. Ta błonkówka bowiem bezczelnie odgryzie połowę jednego z czułków ofiary, wyssie znajdującą się w nim hemolimfę i przy pomocy szczęk schwyci pozostającą część. Powoli, pomalutku, niczym piesek na smyczy, nasz Periplaneta pozwoli wpakować się do podziemnej nory. Ampulex compressa zniesie wówczas jajo na jego ciele i zatka wejście, pozostawiając żywego, ale całkowicie bezsilnego karalucha w ciemności.
Larwa wcale nie jest od matki lepsza. Po wykluciu się, jej pierwszą czynnością jest wgryzienie się w ciało nadal oczywiście żywego karaczana. Świeże mięso, rozumiecie. Bo żadne mięso nie będzie tak świeże, jak to wyjadane ze środka wciąż żyjącego karalucha.
Odnóża lizać.
Źródło: Wikimedia Commons, Zezinho68